Քիմիական արդյունաբերության դերը տնտեսության մեջ․ փետրվարի 28-ից մարտի 11-ը

1․ Ի՞նչ դեր ունի քիմիական արդյունաբերությունը տնտեսության մեջ։

Քիմիական արտադրություն, Արդյունաբերության այն ճյուղը, որ զբաղվում է մետաղների, պլաստմասաների, կաուչուկների, մանրաթելերի, պարարտանյութերի և զանազան այլ քիմիական նյութերի արտադրությամբ, կոչվում է քիմիական արդյունաբերություն։ Քիմիական արդյունաբերությունը ապահովում է տնտեսության զարգացումը, կապի, հեռահաղորդակցության և փոխադրական միջոցների կատարելագործումը, գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության աճն, ու հասարակության կենսամակարդակի բարձրացումը։

2․ Նշել քիմիական արդյունաբերության զարգացման նախադրյալները։

Քիմիական արդյունաբերությունը, ինչպես և մեքենաշինությունը, վերելք են ապրում զարգացած երկրներում (ԱՄՆ, Ճապոնիա, Գերմանիա և այլն): Այստեղ հատկապես զարգանում են քիմիական արդյունաբերության նորագույն` առավել գիտատար ճյուղերը (պոլիմերների, մանրաթելերի, վիտամինների արտադրություն, դեղագործություն)։ Ներկայումս զարգացած երկրներին բաժին է ընկնում աշխարհում թողարկվող քիմիական արտադրանքի ավելի քան 80%­-ը:

3․ Ի՞նչ դեր ունի թեթև և սննդի արդյունաբերությունը տնտեսության մեջ։
Թեթև և սննդի արդյունաբերական ճյուղերը արդյունաբերության հին ճյուղերից են, որոնք հիմնականում արտադրում են սպառման առարկաներ, բնակչությանն ապահովում են սննդով և հագուստով: 
Թեթև արդյունաբերությունը համալիր ճյուղ է, որի գլխավոր ենթաճյուղերն են գործվածքի, կարի, տրիկոտաժի, գորգերի արտադրությունները: 
Օրինակ
Այս ճյուղն ապահովում է բնակչությանը հագուստով, կոշկեղենով, ամենօրյա օգտագործման կենցաղային իրերով, իսկ ավտոմեքենաշինությանը և այլ ոլորտների մատակարարում է կաշի, գործվածք և այլ արտադրանք։ 

4․ Ի՞նչ տեղաբաշխման առանձնահատկություն ունի սննդի արդյունաբերությունը։ Նշե՜լ դրանց տեղաբաշխման սկզբունքներն ու բնորոշ գծերը։

Սննդի արդյունաբերությունը առկա է աշխարհի բոլոր երկրներում, այսինքն` սննդի արդյունաբերության տեղաբաշխումը ևս  (թեթև արդյուանբերության նման) ունի համատարած բնույթ։ Արագ փչացող հումք (կաթ, խաղող, լոլիկ, շաքարի ճակնդեղ, շաքարեղեգ և այլն) մշակող ձեռնարկությունները տեղաբաշխվում են հումքի աղբյուրների մոտ։

Շաքարի գործարան

Միևնույն ժամանակ, դրանցից պատրաստված արտադրանքը (օրինակ` պահածո կամ շաքար) հարմար է երկարատև պահպանման և տրանսպորտային փոխադրման համար շաքարեղեգի և շաքարի ճակնդեղի աճեցման երկրներում (Բրազիլիա, Հնդկաստան, Չինաստան, ԱՄՆ, Ուկրաինա), կարագի արտադրությունը՝ Նոր Զելանդիայում, Ֆինլանդիայում, գինու արտադրությունը՝ Իտալիայում, Ֆրանսիայում և խաղող մշակող այլ երկրներում։ 

Սառնարանային տնտեսության և ռեֆրիժերատորային տրանսպորտի (սառցարան նավերի, երկաթուղային վագոնների և ավտոմեքենաների) օգտագործման շնորհիվ շուտ փչացող, բայց նախնական մշակման ենթարկված գյուղատնտեսական հումքը և ձկնամթերքը փոխադրվում են բնակչության մեծ խտություն, հետևապես` սննդամթերքի մեծ պահանջարկ ունեցող վայրեր:
ՀՀ-ում սննդի արդյունաբերության առավել զարգացած ճյուղերից են գինու-կոնյակի, գարեջրի, պանրի, հրուշակեղենի, հանքային ջրերի, պահածոների, մսամթերքի արտադրությունները:

Առյուծի մասին

Ամենահզոր և զորեղ գիշատիչը առյուծն է: Դա բոլորը գիտեն՝ փոքրից մեծ: Չէ՞ որ հենց այնպես չեն նրան կոչում կենդանիների արքա:

Առյուծին մեծարում էին դեռ հազարավոր տարիներ առաջ, նրան պատկերում էին պետությունների գերբերի ու դրոշների վրա: Առյուծներ հնում կարելի էր տեսնել երկրագնդի գրեթե բոլոր անկյուններում: Բայց հիմա նրանց կարելի է հանդիպել միայն Աֆրիկայում և Հնդկաստանում: Հնդկաստանում վերջին տվյալներով ապրում է մոտ 300 առյուծ: Աֆրիկյան առյուծները համարվում են վտանգված տեսակ, իսկ ասիական առյուծները արդեն անհետացման եզրին են: Առյուծների անհետացման հիմնական պատճառը մարդն է, ով ոչնչացնում է նրանց բնակավայրերը: Առյուծի կյանքի միջին տևողությունը 14-16 տարի է, իսկ ահա անազատության մեջ նա 10-11 տարուց ավել չի ապրում:

Բնության մեջ հնարավոր չէ գտնել երկու միանման առյուծ: Նրանց մռութը միշտ տարբեր է, այնպես, ինչպես մարդու մատնահետքերը: Առյուծների մյուս տարբերակիչ հատկանիշը շքեղ բաշն է, որով օժտված են միայն արու առյուծները: Թե որքան գեղեցիկ ու փարթամ կլինի բաշը, կախված է առյուծի տարիքից, բնակության վայրից և առողջությունից: Բայց բաշը միայն գեղեցկության համար չէ: Այն նաև պաշտպանում է առյուծին կռիվների ժամանակ:

Առյուծը մեծությամբ երկրորդ կատվազգին է և փոքր է միայն վագրից: Նրա քաշը կարող է հասնել մինչև 250 կգ: Բայց երբ առյուծիկը նոր է լույս աշխարհ գալիս, նրա քաշը 1 կգ-ից ավելի չի լինում: Փոքրիկ կորյունի աչքերը փակ են լինում 10 օր, իսկ քայլել նա սկսում են միայն 15-րդ օրը: Նրան կաթով կերակրում է ոչ միայն մայր առյուծը, այլը առյուծների խմբի բոլոր էգերը: Մռնչալ առյուծները սկսում են միայն 2 տարեկանում: Արդեն հասուն առյուծի ձայնը լսելի է լինում մինչև 8 կմ հեռավորության վրա:

Առյուծն ունի ամենափոքր սիրտը բոլոր գիշատիչների մեջ: Փոխարենը նա ունի հրաշալի տեսողություն և գիշերը տեսնում է 6 անգամ ավելի լավ, քան մարդը:  Առյուծը չափազանց շատ է սիրում քնել. նա քնած է անցկացնում օրվա 20 ժամը:

Առյուծները շատ ընկերասեր են իրենց պրայդում ապրող ազգակիցների հանդեպ: Հանդիպելիս նրանք քնքշորեն հպվում են միմյանց գլուխներով իբրև ողջույնի նշան: Առյուծը որս է անում միայն քաղցից դրդված: Եթե առյուծը քաղցած չէ, նա բարեկամաբար է տրամադրված նաև այն կենդանիների հանդեպ, որոնք ծառայում են նրա համար իբրև ուտելիք և վերջիններս կարող են հանգիստ զբոսնել առյուծի կողքին:

Կենգուրու մաթեմատիկական մրցույթին առաջադրված խնդիրների քննարկում 23

Լրացում՝ առաջադրանքներ տանը

9. Կիրառելով կրճատ բազմապատկման բանաձևերը՝ պարզեցրու արտահայտությունները․

(x+4)²=x²+8x+16

(2x+5)²=4x²+20x+25

(3x+2y)²=9x²+12xy+4y²

(x-3)²=x²-6x+9

(3x-4)²=9x²-24x+16

(2y-5x)²=4y²-20xy+25²

(x-2)(x+2)=x²-4

(5x+7)(5x-7)=25x²-49

(x-3y)(x+3y)=x²-9y²

10. Հաշվի՛ր․

(2+3)²=25

(5-7)²=4

(3x+x)²=(4x)²=16x²

(5-4)(5+4)=9

(x+2)²-3x(4-x)=x²+4x+4-12x+3x²=4x²-8x+4=4.25-8.5+4=64

(x-3)(x+3)-2(x-1)²=x²-9-2.(x²-2x+1)=x²-9-2x²+4x-2=-x²+4x-11=-1-4-11=-16

ա) x³+8= (x+2)(x²-2x+4)

b) y²+27=(y-3xy²3y+9)

g) z³+64=(7+4)(7²-47+16)

d) a³+125=(a+5)(a²-5a+25)

e) 8x³+216y³=(2x+6y)(4x²+12x+36y²

z) b³⁰+x³y³=(b¹⁰+xy)(b¹⁰-b¹⁰xy+xy)

Amazing facts or just lies-February 28-March 4

Lesson 1

Amazing facts or just lies/page 57/to read the sentences on the cards. Try to find out which of them are true.

Grammar :superlative adjectives

Hometask:8/c,d,page 57

Long-longer-the longest

Short-shorter-the shortest

Small-smaller-the smallest

Fat-fatter-the fattest

Big-bigger-the biggest

Easy-easier-the easiest

Happy-happier-the happiest

frequent-more frequent-the most frequent

difficult-more difficult-the most difficult

beautiful-more beautiful-the most beautiful

bad-worse-the worst

good-better-the best

many-more-the most

1. Many people say that Hungarian is one of the most difficult languages.
2. When Sarah won 1000$, she was the happiest girl in the world.
3. The internet was one of the most important inventions of 1960s.
4. Vatican city is the smallest country in the world.
5. When my grandmother died, it was one of the worst times in my life.
6. The Amazon is the longest river in the world.

Հայաստանի ազգային փոքրամասնությունները 28․02․2022-04․03․2022 թթ

Հայաստանն աշխարհին հայտնի է որպես մոնոէթնիկ երկիր, սակայն, Հայաստանում ևս ապրում են բազմաթիվ ազգային փոքրամասնություններ՝ եզդիներ, հույներ, հրեաներ, ասորիներ, ռուսներ և այլն: Նրանք ունեն տարբեր ավանդույթներ, մտածելակերպ և, ամենակարևորը, տարբեր կրոններ, բայց դա չի խանգարել նրանց տարիներ շարունակ ապրել կողք-կողքի: Ահա մի փոքր ակնարկ Հայաստանում ապրող ազգային փոքրամասնությունների և նրանց յուրօրինակ սովորույթների մասին:

Եզդիներ

Հայաստանն առաջին երկիրն էր, որտեղ եզդիներին թույլատրվեց սրբատեղի ունենալ՝ 2013 թ-ին: Սրբավայր մուտք գործելուց առաջ պարտադիր պետք է հանել կոշիկները, իսկ տղամարդիկ անպայման պետք է բեղ ունենան: Եթե տղամարդը բեղ չունի, ապա սրբավայրում աղոթք անելը մեղք է համարվում:

Եզդիների աստվածը գերբնական ուժով օժտված Խուդեն է, ով համարվում է տիեզերքի արարիչը: Եզդիական կրոնում չկա երկաստվածություն, այսինքն չկան բարու և չարի աստվածներ՝ նրանց համար աստված մեկն է: 

Մոլոկաններ

Էթնիկ տեսակետից մոլոկանները համարվում են ռուսներ, իսկ կրոնական առումով քրիստոնյաներ են, սակայն չեն ընդունում խաչը, սրբապատկերների պաշտամունքը և ճոխ եկեղեցական արարողությունները:

Մոլոկանների անվան ծագման հետ կապված կան մի քանի մեկնաբանություններ: Դրանցից մեկի համաձայն նրանց անունը ծագել է Молоко բառից, քանի որ նրանք պասի ժամանակ խախտել են պասի կանոնները և կաթ օգտագործել: Սակայն հենց մոլոկաններն իրենց անվան ծագումը կապում են աստվածաշնչյան հոգևոր կաթ (духовное молоко) բառի հետ: 

Մոլոկաններ

Շատ աղբյուրներում նշված է, որ մոլոկան տղամարդիկ ամուսնանալուց հետո պետք է պարտադիր մորուք պահեն: Սակայն դա այդքան էլ էդպես չէ: Կարելի է հանդիպել նաև շատ մոլոկան տղամարդկանց, ովքեր ամուսնացած չեն, բայց այնուամենայնիվ մորուք են պահում: Մորուք պահելը իրականում կապված է որոշակի հոգևոր աճի հետ: Եթե դուք հանդիպում եք մորուքով մոլոկան տղամարդու, ապա կարելի է ենթադրել, որ նա հասել է այնպիսի հոգևոր աճի, երբ իր ներքինն ու արտաքինը գտնվում են ներդաշնակության մեջ:

Մոլոկանները ամուսնանում են միայն մոլոկանների հետ: Նրանց մոտ ամուսնալուծություններն արգելվում են, դե իսկ գերդաստանի իշխանությունը պատկանում է ընտանիքի մեծ մորը, իսկ նրա մահից հետո նրա դերը ստանձնում է մեծ հարսը:

Մոլոկանները փակ և զգուշավոր համայնք են և դա համարում են իրենց ինքնության պահպանման կարևոր գործոնը:

Ասորիներ

Ասորիներն աշխարհի հնագույն ժողովուրդներից են: Յուրաքանչյուր ազգ ունի իր սովորություններն ու մշակույթը, և որպեսզի պահպանեն դրանք չեն ձուլվում այլ ազգերի հետ: Բայց ասորիները սիրո և ամուսնության հարցում ազգային սահմանափակումներ չեն դնում: Նրանք հարսանիքները նշում են մեծ շուքով, որի ժամանակ հնչում է թե՛ ասորական, թե՛ հայկական երաժշտություն:

Հրեաներ

Հրեաները Հայաստանում ապրում են անհիշելի ժամանակներից, սակայն որպես համայնք ձևավորվել են 1991թ-ին: Ըստ հրեաների՝ իսկական հրեան պետք է սիրի գիրքը, լինի հարուստ և հաճախ այցելի բժշկի: Հրեաները շատ են սիրում այցելել բժշկի, որովհետև նրանց միշտ թվում է, թե նրանք հիվանդ են: 

Հրեաների տունը կարելի է ճանաչել հենց դռան մուտքից։ Յուրաքանչյուր հրեայի դռան աջ կամ ձախ անկյունում փակցված է մեզուզա, որի մեջ ձեռագիր փաթույթ է դրված: Այս ավանդույթը գալիս է դեռ Եգիպտոսից, երբ Աստված հրամայեց, որ հրեաները արյունով նշան անեն իրենց դռան վրա: 

Հրեաներն ունեն նաև իրենց սուրբ հացը՝ մացան, որն ուտում են միայն զատիկի օրերին: Մացա բառը նշանակում է քամած, կամ զուրկ խոնավությունից: Իր տեսքով և համով այն հիշեցնում է նշխարհ, սակայն պատրաստվում է միայն ալյուրից և ջրից:

Հրեաները Նոր տարին տոնում են 2 օր, ըստ հրեական տոմարի սեպտեմբեր կամ հոկտեմբեր ամիսներին, և այդ պահից էլ սկսվում է տարվա հաշվարկը: Նոր տարուն սեղանին միշտ դնում են մեղրով խնձոր, որպիսզի տարին քաղցր անցնի:

Եղեգիս գյուղում գտնվում Իսրայելի տարածքից դուրս հայտնաբերված հրեական ամենահին գերեզմանատներից մեկը:

Желтый аист (Китайская народная сказка) 25.02.22

Задание № 1. Прочитайте текст.
Говорят, что жил когда-то в Фучжоу один бедный студент. Он
был такой бедный, что не мог заплатить даже за чашку чая. Звали его
Ми. Он умер бы от голода, если бы не один хозяин чайной. Он жалел
Ми и поил, и кормил его бесплатно.
Но вот однажды Ми пришѐл к хозяину и сказал:
– Я ухожу. Денег у меня нет, и я не могу заплатить за всѐ, что
я выпил и съел здесь. Но я не хочу быть неблагодарным. Вот смотри!
И он вынул из кармана кусок жѐлтого мела и нарисовал
на стене чайной жѐлтого аиста. Аист был совсем как живой.
– Этот аист, – сказал Ми, – принесет вам в десять раз больше
денег, чем я должен. Каждый раз, когда в вашей чайной соберутся
люди, вы должны три раза хлопнуть в ладоши. Тогда аист сойдѐт
со стены и будет танцевать. Но вы никогда не должны заставлять
аиста танцевать для одного человека. Если вы будете заставлять его
танцевать для одного человека, он будет танцевать в последний раз.
На следующий день, когда в чайной собралось много народу,
хозяин три раза хлопнул в ладоши, и аист сошѐл со стены и начал
танцевать. Гости удивлялись и не верили своим глазам.
С тех пор в чайной всегда собиралось много посетителей
и хозяин стал очень богатым.
Но вот однажды в чайную зашѐл один богатый человек. Он пришѐл посмотреть на аиста, о котором много слышал. Он положил на
стол много денег и заставил хозяина выгнать всех людей из чайной.
– Я хочу смотреть на аиста один, – сказал он. Хозяин увидел
деньги и забыл то, что сказал ему студент. Он хлопнул три раза
в ладоши, и аист сошѐл со стены. У него был невесѐлый и больной
вид. Он станцевал только один танец и ушѐл обратно. Хозяин
сердился, кричал, но ничего не мог сделать.
А ночью в дверь чайной кто-то постучал. Хозяин открыл дверь
и видит: стоит студент Ми и молчит. Потом студент Ми вынул из
кармана дудочку, заиграл на ней и пошѐл прочь. Аист сошѐл со стены
и пошѐл за ним. С тех пор никто никогда не видел студента Ми и его
жѐлтого аиста.

Вопросы к тексту

1. Какие человеческие качества описано в рассказе?

В этом рассказе описано про доброту, жадности к другим людям, и что нужно всегда быть добрым и благодарным к людям ,и они тоже будут благодарны  к вам

2. Что собой символизирует ,,аист,,?

аист,, символизировал защиту и покровительство, гарантировал дому процветание и благополучи

3. Какие афоризмы и цитаты о жадности вы знаете… Приведите примеры

Жадному всего не хватает, умному всего достаточно. Ант.

Жажда золота, власти и наслаждений плодит людей кровожадных. П. Буаст

1 задание.

Измени существительные по падежам: трава, тропинка, рельсы, задание. Выдели безударные окончания.

Именительный	трава́	тропи́нка	ре́льс	зада́ние
Родительный	травы́	тропи́нки	ре́льса	зада́ния
Дательный	траве́	тропи́нке	ре́льсу	зада́нию
Винительный	траву́	тропи́нку	ре́льс	зада́ние
Творительный	траво́й траво́ю	тропи́нкой тропи́нкою	ре́льсом	зада́нием
Предложный	траве́	тропи́нке	ре́льсе	зада́нии

2 задание.

Поставь слова в данных словосочетаниях в единственном числе. Определи род у имен существительных.
Яркие плащи, сухие камыши, полевые мыши, тихие ночи, солнечные лучи.

Яркие плащи- яркий плащ(м.р), сухие камыши-сухой камыш(м.р), полевые мыши-полевой мышь(м.р), тихие ночи-тихий ночь(м.р), солнечные лучи-солнечный лучь(с.р).

Зaдание 3.

Запиши несколько существительных среднего рода. Выдели окончания. Составьте с ними предложения.

Облоко—o—На небе собрались грозовые облока.

Море—е—Был рассвет и на море были видны оттетнки жёлтого, красного и розового.

Яблоко—о—Осенью на деревьяах появляются большие, красные яблока.

Окно—о—Из окна видна стая птиц, которые летят на юг.

Задание 4.

Запиши данные имена существительные в два столбика:
в один столбик – слова, где мягкий знак указывает на то, что это существительное женского рода;
в другой столбик – слова, где мягкий знак обозначает мягкость согласных звуков при письме.
Тополь, ширь, полночь, день, дрожь, пень, рожь, гусь, сельдь, сирень, тишь, помощь, роскошь

Женский род- ширь, полночь, дрожь, рожь, сельдь, сирень, тишь, помощь, роскошь

Speaking many tongues-retell February 21-25

Guizeppe Mezziofanti was the best language learner ever. He spoke more than 38 languages. People from all over the world came to talk to him and everyone was amazed. When he was 12 years old, he learned Italian, German, Greek, Latin and at least 5 other languages. Then he learned Arabic, Russian, Hindi and Old English. The hardest language for him to learn was Chinese.

There are different stories about his learning languages, as some say that he learned a language in one night. We don’t know if these stories are true, but Giuseppe Mezofanti became a language learning legend.

Կենսաբանություն-ինքնաստուգում-25․02․22

1. Ներկայացնել կանաչ էվգլենայի արտաքին կառուցվածքը եւ տարածվածությունը:

Էվգլենան քաղցրահամ ջրամբարներում բնակվող 0,05 մմ մեծությամբ կանաչ օրգանիզմ է, որը իլիկաձև է և ունի մեկ մտրակ: Էվգլենան ցերեկը կատարում է ֆոտոսինթեզ, իսկ գիշերը սննդառում որպես հետերոտրոֆ: Նրա առջևի ծայրը բութ է, իսկ հետևինը՝սուր։ Էվգլենայի ցիտոպլազմայի արտաքին շերտը խիտ է, այն մարմնի շուրջը առաջացնում է թաղանթ։ Թաղանթի շնորհիվ էվգլենայի մարմնի ձևը շարժման ժամանակ քիչ է փոխվում։ Էվգլենան կարող է միայն թեթևակի կծկվել, որի հետևանքով կարճանում ու լայնանում է։ Էվգլենայի մարմնի առջևի ծայրում գտնվում է ցիտոպլազմայի նուրբ թելանման ելուստ՝մտրակ։ Մտրակը պտուտակաձև շարժելով՝Էվգլենան խրվում է ջրի մեջ և դրա շնորհիվ լողում բութ ծայրով առաջ։ 

2. Ներկայացնել կանաչ էվգլենայի բազմացումը:

Էվգլենայի բազմացումը կատարվում է նույն կերպ՝ անսեռ եղանակով: Եթե ամեոբայի բջիջը կիսվում է պատահական սկզբունքով, ապա էվգլենան կիսվում է խիստ կանոնակարգված՝ մարմնի երկարությամբ: Կիսման արդյունքում ի հայտ են գալիս երկու դուստր բջիջներ, որոնք լրիվ նույնական են միմյանց և մայրական — նախնական բջջի հետ:

Էվգլենան հիմնականում բազմանում է անսեռ եղանակով՝ կիսվելով:Կիսվում է մարմնի երկարությամբ, սկզբում բաժանվում է կորիզը, որի մասերը միմյանցից հեռանում են, այնուհետև մտրակի կողքին աճում է երկրորդ՝ նոր մտրակ:
Զանգվածային բազմացման ժամանակ առաջացնում է ջրի «ծաղկում», թվում է՝ ջուրը ներկված է կանաչ, կարմիր կամ այլ գույնի։

3. Գրել հողաթափիկ ինֆուզորիայի արտաքին կառուցվածքը:

Այն 0,1−0,3 մմ երկՀողաթափիկ ապրում են աղտոտված քաղցրահամ ջրերում։ Հողաթափիկ ինֆուզորիան հողաթափի է նման, դրա համար էլ ստացել է իր անունը։ Հողաթափիկ ինֆուզորիան շարժվում է իր մարմնի վրայի թարթիչների շարժման շնորհիվ, սնունդը նույնպես հասնում է նրա բերանը այդ նույն թարթիչների շնորհիվ։ Հողաթափիկ ինֆուզորիան սնվում է հիմնականում բակտերիաներով։
Այն 0,1−0,3 մմ երկարությամբ, արտաքինից հողաթափիկի տեսք ունեցող նախակենդանի է:
 Հողաթափիկ ինֆուզորիան ունի ցիտոպլազմայի արտաքին խիտ շերտ, որն ապահովում է նրա մարմնի հստակ ձևը: Նա արտաքինից պատված է բազմաթիվ թարթիչներով, որոնց օգնությամբ շարժվում է՝ պտտվելով բջջի առանցքի շուրջ: Հողաթափիկ ինֆուզորիան ցիտոպլազմայի արտաքին շերտում ունի նաև փոքր շշիկներ հիշեցնող կազմավորումներ, որոնք կիրառվում են պաշտպանվելիս կամ հարձակվելիս:

4. Ներկայացնել հողաթափիկ ինֆուզորիայի բազմացումը:

Հողաթափիկ

Հողաթափիկ ինֆուզորիան ունի երկու կորիզ, որոնցից մեծը կարգավորում է կենսագործունեությունը, իսկ փոքրը մասնակցում է սեռական գործընթացին: Հողաթափիկ ինֆուզորիան բազմանում է և՛ անսեռ, և՛ սեռական եղանակով:

Այսպիսով, թարթիչավորների մոտ առաջին անգամ դրսևորվում է սեռական գործընթաց:

Անսեռ բազմացումը նույնական է բոլոր միաբջիջ կենդանիներին. բարենպաստ պայմաններում կատարվում է բջջի լայնական կիսում:

Անբարենպաստ պայմաններում երկու ինֆուզորիա մոտենում են միմյանց, և փոքր կորիզը բաժանվում է երկու մասի: Ինֆուզորիաների բերանային անցքով կատարվում է կորիզանյութի ժառանգական տեղեկատվության փոխանակություն: Այս երևույթը կոչվում է կոնյուգացիա:

5. Ներկայացնել հիդրայի կառուցվածքը եւ բազմացումը:

Հիդարայի մարմինը գլանաձև է, մարմնի առաջնային մասում գտնվում է բերանը, շրջապատված ծաղկապսակով, որը ունի 5-12 շոշափուկ։ Մարմնի հետին մասում գտնվում է ներբանը, դրա շնորհիվ նա շարժվում է և կպչում է ինչ-որ բանի։ Հիդրան ունի ճառագայթային սիմետրիա: Սիմետրայի առանցքը միացնում է մարմնի երկու բևեռները՝ բերանային բևեռը, որտեղ գտնվում է բերանը, և հետին բևեռը, որտեղ գտնվում է ներբանը։

Բազմացումը և զարգացումը։ Բազմանում է սեռական ճանապարհով և բողբոջմամբ։ Հիդրայի որոշ տեսակներ բաժանասեռ են, մյուսները՝ հերմաֆրոիդիտ։ Բարենպաստ պայմաններում հիդրան բազմանում անսեռ ճանապարհով։ Նրա մարմնի վրա առաջանում է երիկամ: Վերջինս մեծանում է, այնոհետև՝ ձևավորվում են շոշափուկները և բերանը։ Երիտասարդ հիդրան առանձնանում է մայրական օրգանիզմից և վարում է ինքնուրույն կյանք։ Աշնանը հիդրան անցնում է սեռական բազմացման։ Ձվի բեղմնավորումը տեղի է ունենում մայրական օրգանիզմում։

Զուգահեռ ուղիղներ։ Նախագիծ- Փետրվարի 24

Նախագծին պատրաստվելու համար օգտվիր որոնման աղբյուրներից և երկրաչափության դասընթացի փաթեթներից, դասագրքերից։

1. Երկու ուղիղներ հատվում են, եթե ունեն ընդհանուր կետ։ Գծագիրը Geogebra ծրագրի միջոցով․

1. Եթե երկու ուղիղներ չեն հատվում, ապա այդ ուղիղներին անվանում են՝ զուգահեռ ։
2. Ասում ենք՝ a ուղիղը զուգահեռ է b ուղղին և գրում՝ a II b ։
3. Geogebra ծրագրի միջոցով պատկերիր զուգահեռ ուղիղներ։ Կցի՛ր պատկերը։

1. Այժմ Geogebra ծրագրում կառուցի՛ր Երկու կետով անցնող ուղիղ, ապա չորրորդ պատուհանում գտիր Զուգահեռ ուղիղ գործիքը։ Այս անգամ վերջինիս օգնությամբ կառուցիր տրված ուղղին զուգահեռ ուղիղ։

1. Բե՛ր առօրյայում հանդիպող զուգահեռ ուղիղների օրինակներ։

Օրինակ ՝գնացքի գծերը, հոսանքի լարերը, փողոցի գծանշումները, հետիոտնի անցման գծերը։

1. Վեցերորդ կետի օրինակներիդ համապատասխան գտի՛ր լուսանկարներ, ընտրի՛ր քո փաթեթից կամ լուսանկարի՛ր նույն պահին։

1. Ընտրածդ լուսանկարներից մեկում պատկերված զուգահեռ ուղիղները հատիր հոտողով, ապա Geogebra ծրագրի միջոցով կամ անկյունաչափի օգնությամբ ցույց տուր, որ
   ա․ Խաչադիր անկյունները հավասար են;

1. 
   բ․ Համապատասխան անկյունները հավասար են

1. 
   գ․ Միակողմանի անկյունների գումարը 180⁰ է։

<1 +<2= 180^o

Հովհաննես Թումանյանի քառյակների ընթերցում 24․02․22