Գործնական քերականություն-վարժ. 60-70 31/10/23

Գայլաձուկ — ձկնկուլ, 

ոսկեգիր — արձակագիր

դիմանկար — նկարագրել, 

մայրազուրկ — գլխազուրկ

զբոսայգի — այգեգործ

ընկերասեր — սիրառատ, 

մեծապատիվ — պատվարժան,

հրաշակերտ — կատարածու, 

թանկագին — գնացուցակ

ընձուղտ — ուղտատեր բարեսիրտ — սրտազուրկ

Կապիկների վանդակի մոտ կանգնած՝ տասը րոպե մետաղացանցի արանքից փրչոտ ձագուկներին էի շոյում՝ հակառակ Բիլի անհամբերության ու շտապողականության:

Կապիկների վանդակի մոտ կանգնած, ձագուկներին էի շոյում։

Հակառակ Բիլի անհամբերության ու շտապողականության փրչոտ ձագուկներին էի շոյում։

Տասը րոպե մետաղացանցի արանքից փրչոտ ձագուկներին էի շոյում։

Ա. Առաջին մոլորակի վրա մի թագավոր էր ապրում: Ծիրանիով և կնգումի մորթիով պճնված՝ նա բազմել էր շատ հասարակ, բայց, այնուամենայնիվ, փառահեղ իր գահին:

Ահա և հպատակը, բացականչեց թագավորը՝ տեսնելով Փոքրիկ իշխանին:

«Այդ ինչպե՞ս ճանաչեց,- անցավ Փոքրիկ իշխանի մտքով.- չէ՜ որ ինձ առաջին անգամն է տեսնում»:

Փոքրիկ իշխանը մտածում էր. «Այսքան բարձր սարից այս ամբողջ մոլորակը և նրա վրայի մարդկանց կտեսնեմ»: Բայց նա ասեղի նման բարակ ու սուր ժայռեր տեսավ միայն: …. «Ինչ տարօրինակ մոլորակ է.- մտածեց Փոքրիկ իշխանը.- բոլորովին չոր է և աղի. ամբողջովին պատած է ասեղներով»:

Բ. «Բոլորը բնության օրենքներին են ենթարկվամ. նույնիսկ երբ նրան են հակադրվում, նրա հետ են գործում նույնիսկ այն ժամանակ, երբ ցանկանում են նրա դեմ գործել»,- ասել է Գյոթեն:

Գյոթեն գրել է. «Բնության պսակը սերն է: Միայն սիրո միջոցով են մոտենում նրան»:

Գ. Շվեյցարական Ալպերում ճանապարհորդներին ծաղիկներ չքաղելու կոչ են անում: Այդ կոչերն արված են՝ ազգային հոգեբանությունը հաշվի առնելով: Ֆրանսերեն մակագրությունն ասում է. «Ծաղիկներով հիացեք, բայց մի՛ սպանեք նրանց»: Կոչն անգլերեն հնչում է որպես քաղաքավարի խնդրանք, «խնդրում ենք՝ ծաղիկները մի՛ քաղեք»: Գերմաներեն արգելքը կտրուկ է, «Մի՛ քաղեք ծաղիկները»:

Փոխանակությունը պարզեցնելու համար մարդիկ փորձում էին իբրև փոխանակման միջոց ծառայող ամենահարմար առարկան գտնել: Անասունը, մթերքն ու մորթեղենը, որպես փող, հարմար չէին, որովհետև խնամք էին պահանջում ու շուտ էին փչանում: Մարդիկ սատիճանաբար հասկացել էին, որ փողը ոչ թե ժամանակավոր, այլ մշտական ու հաստատուն պիտի լիներ: Նաև դիմացկուն լիներ, որ ձեռքից ձեռք անցնելիս շուտ չփչանար: Թեթև լիներ, որ. կրելը հեշտ լիներ: Իսկ արժեքը և՛ եզան ու տան, և՛ նավի ու հողակտորի, և՛ ցանկացած այլ առարկայի արժեքի հետ պիտի համեմատվեր: Ու պիտի բաժանվեր մանր մասերի, որ մանր առարկաների գնումներ էլ կատարվեին:

Բայց փոխանակություն կատարելը բարդ էր, քանի որ իրերն ու մթերքները տարբեր արժեքներ ունեին: Արժեքը կախված էր նրանից, թե ինչքա՛ն աշխատանք էր ծախսվել այս կամ այն առարկան կամ մթերքն ստանալու համար, կամ դրանք ձեռք բերելու համար ի՛նչ դժվարություններ ու վտանգներ էին հաղթահարվել:  Սեկ ոչխարի դիմաց, օրինակ, կարելի էր երկու կացին կամ չորս սափոր կամ էլ մեկ անդրավարտիք ստանալ, իսկ հովազի ժանիքներից ու ճիրաններից պատրաստված ապարանջանի փոխարեն՝ նավակ կամ էլ մի զույգ եզ:

Հազարարայակներ առաջ մարդիկ չգիտեին, թե ի՛նչ է փող, պարզապես զանազան առարկաներ էին փոխանակում միմյանց հետ: Բրուտները խեցե ամաններ ու սափորննր էին տալիս, դարբինները՝ դանակներ, կացիններ ու նետերի ծայրապանակներ, երկրագործները՝ հացահատիկ, յուղ, գինի, անասնապահները՝ միս, բուրդ, կաշի, հաղթանակած մարտիկներն էլ իրենց գերիները:

Դրա հետ նոր պահանջ ծագեց: Հարկավոր էր, որ ամենամանր մասերի բաժանելու Ժամանակ էլ փողի ընդհանոուր արժեքը չփոքրանար: Օրինակ, եթե մորթին բաժանեին մանր կտորների, կտորներից ամեն մեկի արժեքն էլ զրո կլիներ. միաժամանակ բոլորինն էլ: Բոլոր այդ պահանջներին քիչ թե շատ համապատասխանող առաջին փողերից էին խեցիներր:

Հազարարայակներ առաջ մարդիկ չգիտեին, թե ի՛նչ է փող, պարզապես զանազան առարկաներ էին փոխանակում միմյանց հետ: Բրուտները խեցե ամաններ ու սափորննր էին տալիս, դարբինները՝ դանակներ, կացիններ ու նետերի ծայրապանակներ, երկրագործները՝ հացահատիկ, յուղ, գինի, անասնապահները՝ միս, բուրդ, կաշի, հաղթանակած մարտիկներն էլ իրենց գերիները:

Բայց փոխանակություն կատարելը բարդ էր, քանի որ իրերն ու մթերքները տարբեր արժեքներ ունեին: Արժեքը կախված էր նրանից, թե ինչքա՛ն աշխատանք էր ծախսվել այս կամ այն առարկան կամ մթերքն ստանալու համար, կամ դրանք ձեռք բերելու համար ի՛նչ դժվարություններ ու վտանգներ էին հաղթահարվել:  Սեկ ոչխարի դիմաց, օրինակ, կարելի էր երկու կացին կամ չորս սափոր կամ էլ մեկ անդրավարտիք ստանալ, իսկ հովազի ժանիքներից ու ճիրաններից պատրաստված ապարանջանի փոխարեն՝ նավակ կամ էլ մի զույգ եզ:

Փոխանակությունը պարզեցնելու համար մարդիկ փորձում էին իբրև փոխանակման միջոց ծառայող ամենահարմար առարկան գտնել: Անասունը, մթերքն ու մորթեղենը, որպես փող, հարմար չէին, որովհետև խնամք էին պահանջում ու շուտ էին փչանում: Մարդիկ սատիճանաբար հասկացել էին, որ փողը ոչ թե ժամանակավոր, այլ մշտական ու հաստատուն պիտի լիներ: Նաև դիմացկուն լիներ, որ ձեռքից ձեռք անցնելիս շուտ չփչանար: Թեթև լիներ, որ. կրելը հեշտ լիներ: Իսկ արժեքը և՛ եզան ու տան, և՛ նավի ու հողակտորի, և՛ ցանկացած այլ առարկայի արժեքի հետ պիտի համեմատվեր: Ու պիտի բաժանվեր մանր մասերի, որ մանր առարկաների գնումներ էլ կատարվեին:

Դրա հետ նոր պահանջ ծագեց: Հարկավոր էր, որ ամենամանր մասերի բաժանելու Ժամանակ էլ փողի ընդհանոուր արժեքը չփոքրանար: Օրինակ, եթե մորթին բաժանեին մանր կտորների, կտորներից ամեն մեկի արժեքն էլ զրո կլիներ. միաժամանակ բոլորինն էլ: Բոլոր այդ պահանջներին քիչ թե շատ համապատասխանող առաջին փողերից էին խեցիներր:

Քնեցնել, հաշտեցնել, լռացնել — լռեցնել, ուտացնել, լսեցնել, ճերմակեցնել, կարմրացնել, վախացնել — վախեցնելաշխատացնել — աշխատեցնել, հնչեցնել, պարզեցնել, ցավեցնել, վստահացնել, ծառայացնել, ապրացնել — ապրեցնել:

Գրականություն-Կարդում ենք Վանո Սիրադեղյան-Հրանտ Մաթևոսյանը Վանո Սիրադեղյանի մասին 30/10/23

Գրականություն-Կարդում ենք Վանո Սիրադեղյան

Ծանոթացիր Վանո Սիրադեղյան գրողին։ Կարդա նաև՝  Հրանտ Մաթևոսյան «Ճշգրիտ բառերով ճշմարիտ պատմություններ

Վանո Սիրադեղյան-գրողի, քաղաքացու, քաղաքական գործչի գործունեության ներկայացում, Վանո Սիրադեղյան քաղաքական, պետական, հասարակական գործիչ, ստեղծագործող. վերլուծություններ

Վանո Սիրադեղյանը 1988-ի Ղարաբաղյան շարժման գլխավոր դեմքերից էր, տարբեր ժամանակներում զբաղեցրել է ՀՀ ՆԳ նախարարի, Երևանի քաղաքապետի, ՀՀՇ վարչության նախագահի պաշտոնները։

Սիրադեղյանը ծնվել է Տավուշի մարզում՝ Կոթի գյուղում: Ավարտել է Երևանի պետական համալսարանը: Լինելով բանասեր՝ մինչև Սովետական Միության փլուզումը և քաղաքականությամբ զբաղվելը հասցրել է աշխատել մի շարք պարբերականներում: 1988 թվականին անդամակցել է այն ժամանակ նորաստեղծ «Հայոց համազգային շարժմանը»: Միաժամանակ «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ էր:

Սիրադեղյանի կյանքը 90-ականներին լի է եղել իրադարձություններով: Խորհրդային իրավապահ մամինների կողմից բանտարկվելուց-ազատ արձակվելուց հետո աշխատել է անտառտնտեսության վարչության պետ, եղել է Հայաստանի Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, 91-92 թվականներին աշխատել է որպես հանրապետության նախագահի ներքին քաղաքականության և սոցիալական հարցերի խորհրդական: Այնուհետև հինգ տարի եղել է Հայաստանի ներքին գործերի նախարար, իսկ 97-98 թվականներին՝ Երևանի քաղաքապետ:

Վանո Սիրադեղյանը առեղծվածային անձնավորություն էր, ով կարծես իր կյանքի ճամփան կիսատ թողեց, անհետացավ և կրկին ի հայտ եկավ, բայց արդեն որպես հանգուցյալ, ով կհիշվի հավերժ։ Այս տարիների ընթացքում նա ստեղծագործում էր, նոր՝ եկող սերունդը արդեն ճանաչում է Վանո Սիրադեղյան ոչ թե որպես դիվանագետ, այլ որպես գրող և արձանագիր։ Նա կարողացավ իր հանճարեղ մտքերը փոխանցել թղթին և այսօր մենք ունենք հնարավորություն կարդալու դրանք, բայց առանց ճանաչելու նրան։Նրա ամեն իմ հոդվածը ուներ ենթատեքստ, որը ներկայացված էր գրողի ոգով, այն գրողի ով հետագայում իր պատմվածքների մեջ փորձեց ներկայացնել նույն խնդիրները։

VanoS

Ճշգրիտ բառերով ճշմարիտ պատմություններ

Չեմ ասի, թե մուտքը արձակի երկիր խանդով ընդունեցի: Ամենևին:

Արձանագիր հաջողությունն այնքան քիչ էր, Վերքի ողբով մեկընդմիշտ բացարձակված աբովյանական լեզվահեղեղը այնքան հաճախ էր խուսափում արձակի խաղաղ մարգագետինը խաղաղորեն սնելուց, որ թվում էր թե պատումը հայերենի տարերքը չէ, որ հայերենի տարերքը արձակը չէ, որ հայոց լեզվով ինքնանկարը մեկընդմիշտ հակացուցված է հայ գրողին:

Ասում եք՝ հապա Տիգրանուհի՞ն, Խնձորի այգի՞ն, հապա Եղջերո՞ւն, հապա Մուշե՞ղը… Մուշեղը, Աղասին, Եղջերուն, Սիլան, Խնձորի այգին վկայություն են այն բանի, թե որքան խոսքաշատ ու որքան սակավամարդ է հայ արձակի երկիրը և թե որքան սակավակյաց, որքան անպտուղ, գրեթե ամուլ են այդ երկրի տերերը: Եվ ուրեմն ամեն մի նոր մուտք մեծ ու նոր հույս էր, ամեն շրշյուն՝ մեղեդու սպասում, ամեն ծփանք՝ մեծ հովտի ծավալուն կենդանության ակնկալիք – առավել ևս՝ իր մուտքը:
Արձակի երկիր էր մտել մի տղա, որ, իր բոլոր ու բոլոր նախորդներից ավելի ճշգրիտ՝ ճշգրիտ բառերով ճշմարիտ պատմություններ էր պատմում, մոտավոր բառեր չուներ, որպես թե խոսքը որձաքարին է անցնելու՝ ժլատ ու ընտրող էր, վրիպած բառ չուներ, նրա բառն ու առարկան իրարու նույն պահին էին գտնում, հպանցիկը, ակնթարթայինը, անորսալին, անանունը հայտնվում էին նրա բառը արդեն գտած, արդեն կերպար ու պատկեր դարձած ու անուն առած… Եվ հրճվանք էին պարզում այդ պատկերներն ու կերպարները – ուրախացնում էին իրենց արդեն իսկ կենդանությամբ ու բազմությամբ, ուրախացնում էր նրանց տերը՝ բազում կոչվածների մեջ եզակիի իր ընտրյալությամբ: Սա ճիշտ գրող էր և սա ճշմարիտ արձակ էր: Մերձակա ամբողջ ամայության պատճառը մոտավորությունն էր, իսկ սա երկարակեցության էր կոչված: Բայց որովհետև Ակսելն ու Մուշեղը գրիչները վար էին դրել անժամանակ, իսկ Մնձուրու երկար կյանքից գրականության էր տրվել մի կարճ ժամանակ միայն և մի կարճ պահի մեջ սպառումը ճակատագիր էր թվում – այս մեկի՞ն ինչ էր պատահելու:
Այն էր պատահելու, որ ծավալված ու շարունակվող իրականությունը այս Վանոյին չէր բավարարում, շատ ավելի ճիշտ՝ չէր բավարարում գրողի, գրական գործի առջև իրականության անհաղորդությունը, այդպիսով՝ գրողի, գրական գործի անդիմությունը ինքը իր համար ծավալված ու շարունակվող իրականության առջև, որպես թե գրականությունը իրականության բաղադրյալը չէ, որպես թե այդ իրականությունը այդ գրականության ածանցյալը չէ, որպես թե նրանք միմյանցից չեն սերված և միմյանց չեն պատկանում: Իր դեպքում, գոնե այս դեպքում պատճառը իրենում չէր. ինքն ու զուտ իրենից սերված թափորը աստնվորի իրենց գործն ու կյանքը ապրում էին բարեխիղճ հնազանդությամբ – պատճառը մեծ ծեսի կեղծիքն էր, և ինքն ու կեղծված, եղծված, աղարտված, իր եղծվածությամբ ամբողջ սերունդներ ու ժամանակ աղարտված այդ իրականությունը իհարկե իրարու չէին պատկանելու: Իսկ ահա իր անցումը քաղաքականության, այլև իշխանության, ասել է ծիսակարգի շրջման՝ ընդունեցի խանդով, իմ փոխարեն հարթակ էր բարձրացել ինքը, իմ տեղը՝ կալանվում էր ինքը Վանոն, ոստիկանություն ասված մուրացկան կողոպտչի որջում կանգնում էր ինքը և այսօր ինքն է վիզ դրել այնտեղ, որտեղ սովորաբար վիզ են ջարդում:
Ինչ լավ է, որ քաղաքականությունը նույնպես, ինչպես գրականությունը, ինչպես մաթեմատիկան, պատժում է իրեն աղարտողներին, ինչ լավ է, որ գրականությունը քաղաքականություն է ղրկել իր եզակի չխարդախողին:

Day 1. Book- English in mind part 1, Check your English, Pages — Page 25. Do the check up during the class, Unit 3 — She lives in Washington,Page 26, Homework: Day 1 — English in mind : page 26, read and understand. ex B, C-30/10/23

Homework: Day 1 — English in mind : page 26, read and understand. ex B, C

In 2009, Barack Obama became the 44th President of the United States. He made history as the first African-American president. He was born in Hawaii in 1961. Before becoming president, he served as a U.S. Senator from Illinois.

Obama’s presidency was marked by several significant achievements. He signed the Affordable Care Act into law, which aimed to provide healthcare coverage to millions of Americans. He also focused on environmental issues, signing the Paris Agreement to combat climate change.

In 2009, he was awarded the Nobel Peace Prize for his efforts to improve international diplomacy and promote nuclear disarmament. Under his leadership, U.S. forces located and killed Osama bin Laden, the mastermind behind the 9/11 terrorist attacks.

Barack Obama was known for his eloquent speeches and his message of hope and change. He was re-elected in 2012 and served two terms in office. His time in office ended in 2017, and he continues to be an influential figure in American politics.

Կենդանի օրգանիզմի քիմիան-Նախագիծ, ժամանակահատվածը՝ հոկտեմբեր — դեկտեմբեր

Նախագծի  անվանումը՝ <<Կենդանի  օրգանիզմի  քիմիան>> 

Նախագիծը իրականացնելու  ժամանակահատվածը՝ հոկտեմբեր —  դեկտեմբեր

Բովանդակությունը. Կենսական տարրերը` մակրո-, միկրո-, ուլտրատարրեր: Կենդանի և անկենդան աշխարհների  նմանությունները և  տարբերությունները: Բջջի  բաղադրությունը՝ կենսաբանորեն ակտիվ նյութերը կյանքի միավորում` բջջում: Սպիտակուցների, Ճարպերի,ածխաջրերի, նուկլեինաթթուների և վիտամինների  դերը  կենդանի  օրգանիզմում:
Լաբորատոր  փորձեր՝  օսլայի, գլյուկոզի, սախարոզի, սպիտակուցների, վիտամինների հայտնաբերման  որակական ռեակցիաները,սպիտակուցների բնափոխման ռեակցիաներ:

Ուղղորդող   հարցերը`

Որո՞նք են  կենդանի  օրգանիզմի  հիմնական  տարրերը

մակրոտարրեր, միկրոտարրեր,ուլտրատարրեր
Մակրոտարրերը կենդանական բջջի 98%-ն են զբաղեցնում: Նրանց վրա են հիմնված բջջի գլխավոր ֆունկցիաները:

Միկրոտարրերը կազմում են բջջի զանգվածի շատ փոքր մասը, բայց ազդում են նրա կենսապրոցեսների վրա:

Ուլտրամիկրոտարրերը այն տարրերն, որոնք հանդիպում են բջջում, բայց շատ ավելի հազվադեպ քան միկրոտարրերը: Դրանց ազդեցությունը բջջի գործառույթների վրա ապացուցված չէ:
ջուր-70%
սպիտակուց-10-20%
ածխաջրեր-1-5%
լիպիդներ-3%
նուկլեյնաթթու-2%

Ո՞րն է  կենդանի  օրգանիզմի  կառուցվածքային  միավորը

Կենդանի օրգանիզմի կառուցողական միավորը բջիջն է: Բջիջները լինում են բուսական և կենդանական: Կենդանական բջիջների թաղանթը ավելի բարակ է, բայց կա կորիզ, որը չունեն բուսական բջիջները: Բուսական բջիջների թաղանթը ավելի հաստ է և պատրաստված է ցելյուլոզ պոլիսախարիդից:

Ինչու՞  են  գիտնականներն ասում. «Կյանքը՝ սպիտակուցների գոյության ձևն  է»

Գիտնականներն այդպես են ասում, որովհետև սպիտակուցները կյանքի շինանյութն են: Մարդու մարմնի յուրաքանչյուր բջիջ պարունակում է սպիտակուցներ: Սպիտակուցի հիմնական կառուցվածքը ամինաթթուների շղթա է: Մեր սննդակարգում անհրաժեշտ է սպիտակուցներ, որոնք կօգնեն մեր մարմնին վերականգնել բջիջները և ստեղծել նորերը:

Որո՞նք են սպիտակուցների, ածխաջրերի, ճարպերի, նուկլեինաթթուների, վիտամինների գործառույթները կենդանի օրգանիզմում

Սպիտակուցները օգնում են մեր մարմնին վերականգնել բջիջները և ստեղծել նորերը։

Կենդանի օրգանիզմում ածխաջրերի հինգ հիմնական գործառույթ կա. դրանք էներգիայի արտադրությունն են, էներգիայի կուտակումը, մակրոմոլեկուլների կառուցումը, սպիտակուցի խնայողությունը և լիպիդային նյութափոխանակության օժանդակությունը:

Ճարպերը հանդես են գալիս որպես սուրհանդակներ՝ օգնելով սպիտակուցներին կատարել իրենց աշխատանքը: Նրանք նաև սկսում են քիմիական ռեակցիաներ, որոնք օգնում են վերահսկել աճը, իմունային ֆունկցիան, վերարտադրությունը և հիմնական նյութափոխանակության այլ ասպեկտները: Ճարպերի պատրաստման, կոտրման, պահպանման և մոբիլիզացման ցիկլը ընկած է այն բանի հիմքում, թե ինչպես են մարդիկ և բոլոր կենդանիները կարգավորում իրենց էներգիան:

Նուկլեինաթթուները՝ դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթուն (ԴՆԹ) և ռիբոնուկլեինաթթուն (ՌՆԹ), կրում են գենետիկ տեղեկատվություն, որը կարդացվում է բջիջներում՝ ստեղծելու ՌՆԹ և սպիտակուցներ, որոնց միջոցով գործում են կենդանի էակները: ԴՆԹ-ի կրկնակի պարույրի հայտնի կառուցվածքը թույլ է տալիս այս տեղեկատվությունը պատճենել և փոխանցել հաջորդ սերնդին

Վիտամինները համարվում են էական սնուցիչներ, քանի որ համահունչ գործելով՝ նրանք մարմնում հարյուրավոր դերեր են կատարում: Նրանք օգնում են ամրացնել ոսկորները, բուժել վերքերը և ամրապնդել ձեր իմունային համակարգը: Նրանք նաև սնունդը վերածում են էներգիայի և վերականգնում բջջային վնասը:

Ինչպիսի՞  օրգանական և  անօրգանական  նյութեր  կան  կենդանի  օրգանիզմում:

Բոլոր կենդանի օրգանիզմները կազմված են մոլեկուլներից, որոնք կարող են լինել օրգանական կամ անօրգանական։ Օրգանական մոլեկուլները հիմնականում կազմված են ածխածնից, ջրածնից և թթվածնից։ Անօրգանական մոլեկուլները հիմնականում այնպիսի տարրերի մոլեկուլային ձևեր են, ինչպիսիք են թթվածինը, ծծումբը, ֆոսֆորը, ցինկը, երկաթը և այլն:

Անկենդան մարմինները ինչո՞վ են նման և տարբեր կենդանի մարմիններից։

Կենդանի մարմինները կարող են տարբերվել անկենդան մարմիններից՝ կյանքի գործընթացները շարունակելու ունակությամբ, ինչպիսիք են շարժումը, շնչառությունը, աճը, շրջակա միջավայրի խթանիչներին արձագանքելը և վերարտադրությունը:

Կենդանի աշխարհը քանի՞ թագավորության է բաժանվում։

Կենդանի աշխարհը բաժանվում են չորս թագավորության՝ կենդանիներ, բույսեր, սնկեր և մանրէներ։

Օսլայի բացահայտման ռեակցիաներ. Բույսերի հիմնական պաշարային ածխաջուրը՝ օսլան, յոդի լուծույթի  նույնիսկ չնչին կոնցենտրացիայի առկայությամբ ստանում է մուգ կապույտ  գունավորում (առաջանում է համալիր միացություն)։ Գունավորումը պայմա-նավորված է ամիլոզի առկայությամբ։ Չնայած ամիլոպեկտինի պարունակությունը օսլայում մի քանի անգամ շատ է ամիլոզի քանակությունիցամիլոզի կապույտ    գունավորումը  քողարկում  է  ամիլոպեկտինի կարմրամանուշակագույն գունավորումը։  Տաքացման հետևանքով համալիրը քայքայվում է, գունավորումն անհետանում, սառչելու դեպքում՝ նորից հայտնվում։ Այս ռեակցիան թույլ է տալիս հայտնաբերել միջավայրում օսլայի նույնիսկ աննշան քանակությունը։

 Ածխատանքի  համար  անհրաժեշտ  է.

  1. Օսլայի լուծույթներ
  2. Յոդով գունավորված օսլայի լուծույթի անգունացում (տաքացնելու դեպքում):
  3. Լուծույթի գունավորման առաջացում (սառեցնելու դեպքում):
  4. Գունավորման վերականգնում:

Նյութեր և ռեակտիվներ: Կարտոֆիլ, սպիտակ  հաց, բրինձ, խնձոր, օսլայի 1% լուծույթ, Լյուգոլի ռեակտիվ՝ յոդի  ջրային  լուծույթ:

Պարագաներ: Փորձանոթներ, կաթոցիչներ, փորձանոթի  բռնիչ:

Աշխատանքի ընթացքը.

Փորձանոթի մեջ լցնել 1 մլ օսլայի լուծույթ և 1 կաթիլ Լյուգոլի ռեակտիվ,

առաջանում է կապտամանուշակագույն գունավորում։

Համարակալված փորձանոթների մեջ տեղափոխել 0.5 գ տարբեր սննդա-

նյութեր (նախապես հավանգում տրորած), ավելացնել 2-3 մլ թորած ջուր,

թափահարել, ավելացնել 1-2 կաթիլ Լյուգոլի ռեակտիվ։ Փորձանոթներում

առաջացած գունավորմամբ եզրակացնել սննդանյութերում օսլայի քանակու-

թյան մասին:

Սպիտակուցների հայտնաբերման լաբորատոր փորձեր՝

Փորձ 1. Սպիտակուցի քսանտոպրոտոնային ռեակցիան.

Ազդանյութեր՝ NaOH-ի 10%-անոց լուծույթ, ձվի սպիտակուցի լուծույթ, խիտ ազոտական թթվի լուծույթ:  

Փորձի ընթացքը: Փորձանոթի մեջ լցնել 10 կաթիլ ձվի սպիտակուցի լուծույթ և 2 կաթիլ խիտ ազոտական թթու: Փորձանոթի պարունակությունը զգուշությամբ տաքացնել և թափահարել: Լուծույթը և նստվածքը ներկվում են դեղին գույնով: Սառեցնել փորձանոթը և զգուշորեն ավելացնել 1-3 կաթիլ NaOH-ի լուծույթ մինչև վառ նարնջագույնի առաջացումը:

Փորձ 2. Պեպտիդային կապի հայտնաբերումը բիուրետային ռեակցիայով

Ազդանյութեր՝ ձվի սպիտակուցի լուծույթ, CuSO4 2%-անոց լուծույթ և NaOH 10%-անոց լուծույթ:

Փորձի ընթացքը: Փորձանոթի մեջ տեղավորել 10-12 կաթիլ ձվի սպիտակուցի լուծույթ, ավելացնել նույն ծավալով NaOH-ի 10%-անոց լուծույթ և զգուշորեն պատով սահեցնելով՝ ավելացնել 2-4 կաթիլ CuSO4-ի լուծույթ: Նկատվում է կապտամանուշակագույն գունավորում:

Урок 2. Повесть Пушкина “ Выстрел” 09/10/23

Вопросы к повести:

  1. Что известно о жизни рассказчика?

    Рассказчик был офицером. Утром ученье, вечером пунш и карты. Когда он познакомился с главным героем, он еще служил и находился в том месте, где были только одни офицеры. Как и все, он часто посещал дом Сильвио, судьба которого для всех была таинственной загадкой. Рассказчик говорил, что он действительно интересовался жизнью Сильвио, а Сильвио казался ему героем повести.
  2. Как описывает рассказчик Сильвио?
    Ему было около 35 лет. Его язык и манерыимели силжное влияние на нас. Его окружала какая-то таинственность, и это всех привлекало.
  3. На какой почве случился конфликт офицера и Сильвио?
    Почвой была зависть.
    Когда он пытался завести с Сильвио дружбу, но мужчина, завидуя успехам, везению и статусу новенького, возненавидел его. Как-то на балу у польского помещика Сильвио повздорил с любимцем фортуны.
  4. Как среагировал Сильвио на оскорбление? Почему?
    Офицера просто выставили из дома и не стали назначать дуэль. Сильвио объяснил рассказчику, что не может рисковать своей жизнью).
  5. При каких обстоятельствах Сильвио получил пощечину?
    Все дело в том, что он получил пощечину у всех на виду.
  6. Чем кончилась первая дуэль?
    Первую дуэль назначили на рассвете. Бросили жребий, первым выпало стрелять сопернику. Он выстрелил и попал Сильвио в фуражку. Пришла очередь Сильвио, но, взбешенный полным равнодушием соперника к происходящему (тот в ожидании выстрела спокойно ел черешню), герой опустил пистолет и, сказав, что не хочет мешать ему завтракать, завершил поединок.
  7. Почему именно сейчас Сильвио решил воспользоваться свои правом выстрела?
    Он узнал, что соперник собирался женитья и думал, что ему уже будет что терять, и он не будет равнодушен к своей жизни.
    У них наконец-то будет нормальная деэль,
  8. Каким показан  в повести граф?
    Это противник Сильвио — богатый офицер из знатного рода, который противопоставлен главному герою произведения. Он красив, умен и отважен. С его появлением в полку первенство мужественного и меткого стрелка Сильвио немало пошатнулось. Поведение графа во время дуэли говорит о его беспринципности и равнодушии.
  9. Каким показан Сильвио?
    По характеру он являлся довольно странным и загадочным мужчиной. Сильвио был благородным, честным человеком. Зачастую к нему в дом приходят военные, которых он щедро угощает, кормит, поддерживает беседу.Сильвио отличный стрелок.
    После появления молодого и успешного графа, Сильвио как бы отодвинулся на второй план. И это далеко не входила в его планы. Он просто возненавидел графа и искал ссору. Но когда дело дошло до дуэли, он не стал стрелять, потому что его задело невозмутимое состояние соперника. Но он держал обиду целых 6 лет. И вот когда наступил момент, он снова не выстрелил. Это говорит о его благоразумии и чести, о побежденной гордости и самолюбии.
  10. Кто вам в повести больше симпатичен и почему?
    Мне больше симпатичен Сильвио. По молодости он совершил много ошибок, но потом он их осознал и счестью вышел из, по моему мнению, труднойситуации.

Գործնական քերականություն 55-58

Գառնուկը ջրհորում մի բան տեսավ: Դա դաշտում տեսնելիս կփախչեր: (ինչ որ)

Գառնուկը ջրհորում տեսավ այն, ինչ որ դաշտում տեսնելիս կփախչեր:


Պապն այդ օրը պատմում էր: Աղջիկը դա վաղուց  էր ուզում իմանալ: : (ինչ որ)

Պապն պատմում էր այն, ինչ որ աղջիկը վաղուց էր ուզում իմանալ:


Մի բան ծածկում էր աղբյուրն ու գուռը: Դա ընկած էր քիչ հեռու, թափթփված ճյուղերիմեջ:
(ինչ, ինչ որ)

Մի բան ծածկում էր աղբյուրն ու գուռը, ինչն ընկած էր քիչ հեռու, ինչ-որ թափթփված ճյուղերի մեջ:


Մրջյունը մի ժամանակ մարդ էր: Նա զբաղվում էր հացահատիկի  մշակությամբ: (որ)

Մրջյունը մի ժամանակ մարդ էր, որ զբաղվում էր հացահատիկի մշակությամբ:


Պայմանը դա էր: Գիքորը պիտի տունը մաքրեր, ամանները լվանար, ոտնամաններըսրբեր: (որ)

Պայմանը դա էր, որ Գիքորը պիտի տունը մաքրեր, ամանները լվանար, ոտնամանները սրբեր:

Հանգստացած թագավորը արագորեն նստեց։
Հանգստացած թագավորը կտրուկ ձևով նստեց։
Հանգստացած թագավորը մեկ ժամ նստեց։
Հանդարտված առյուծները կանգնեցին նրա գահավորակի մոտ։
Հանդարտված առյուծները արքայավայել կանգնեցին նրա գահավորակի մոտ։
Հանդարտված առյուծները վստահ ձևով կանգնեցին նրա գահավորակի մոտ։
Հանդարտված առյուծները երեք ժամ կանգնեցին նրա գահավորակի մոտ։
Հիվանդ մարդը դեղ խմեց։
Հիվանդ մարդը սարսափած դեղ խմեց։
Հիվանդ մարդը արագ ձևով դեղ խմեց։
Հիվանդ մարդը երկու կոճակ դեղ խմեց։

Փարիզում անցորդներից մեկը հորդառատ անձրևի տակ ընկավ։ Թրջվելուց պաշտպանվելու համար թևի տակի նկարը բարձրացրեց գլխի վրա ու վազեց։ Փոփոխական աշխարհում դեռևս ոչ ոք անձրևից այդպիսի թանկագին «անձրևանոցով» չէր պաշտպանվել։
Տեսնելով անցորդի գլուխը պաշտպանող նկարը, դեպքի ակամա վկան՝ ոստիկանը, զարմանքից խոսեց։ Նա ճանաչեց Գյուստավ Կուրբեի նշանավոր «Քնած շիկահեր կինը» կտավը։ Թանգարանից հափշտակված այդ նկարի վերատպված օրինակները հենց այդ օրը ցրվել է ոստիկաններին։ Նկարը յոթ հարյուրից ութ հարյուր դոլար էր գնահատված։ Ոստիկանը մարդուն հետապնդեց մինչև նրա բնակարանը, որտեղ գտնվել էր տարբեր ժամանակներում տարբեր տեղերից գողացված նկարների ամբողջ պատկերասրահ։
— Ավելի լավ էր մինչև ոսկորներս թռչվեի,- տխրությունից ասաց գողը, երբ նրան բռնեցին։

Նա քայլեց այգու միջով մի արևոտ կեսօրին և մոտեցավ փոստային բաժանմունք: Սովորական օր էր, որտեղ թռչունները երգում էին և երեխաները խաղում էին խոտերի վրա: Նա գրպանից հանեց նամակը, ծալված թղթի մի կտոր, որտեղ պահվում էին նրա ամենախոր մտքերն ու զգացմունքները։ Այն այնտեղ էր մի որոշ ժամանակ, և ժամանակն էր բաց թողնել։ Դեմքի վճռական հայացքով նա այն նետեց կապույտ փոստարկղի մեջ։ <<Վերջ>> մտածեց նա, հանգստանալով, և ձեռքերը թափահարեց՝ ասես թոթափելով նյարդայնությունը։

Երբ նա շարունակում էր իր քայլքը, նրա մտքի ծանրությունը սկսեց բարձրանալ: Նամակը նրա զգացմունքների խոստովանությունն էր, սիրային նամակ՝ նախատեսված ինչ-որ մեկի համար, ում հետ տարիներ շարունակ ճանաչում էր։: Միայն վերջերս էր, որ նա քաջություն էր հավաքել՝ բառերով արտահայտելու իր զգացմունքները։ Նա չէր կարող սպասել, որ նա կարդա այն և իմանա, թե ինչ է զգում:

Այգու ծառապատ արահետը առաջնորդում էր նրան, երբ մտածում էր, թե ինչ է լինելու հետո: Նրա սիրտը բաբախեց ակնկալիքից, երբ նա շարժվեց դեպի մոտակա սրճարանը, որտեղ նա պետք է հանդիպեր Էմիլիին ավելի ուշ: Այս սրճարանն առանձնահատուկ տեղ էր զբաղեցնում նրանց հարաբերություններում, քանի որ հենց այնտեղ էին նրանք ունեցել իրենց առաջին սուրճի ժամադրությունը: Նա չգիտեր, որ նամակ փակցնելու այս պարզ արարքը գործի կդնի մի շարք իրադարձություններ, որոնք ընդմիշտ կփոխեն նրա կյանքը:

16-20 октября, Урок 1. Повесть Пушкина “ Выстрел” Домашняя работа: чтение и пересказ рассказа “ Выстрел” ( учебник, сл.89)

  1. Беседа: как вы обычно выходите из конфликтной ситуации?

Я стараюсь решать конфликты посредством общения. Я выслушиваю точку зрения другого человека, спокойно выражаю свои чувства и ищу компромисс. При необходимости я привлекаю посредника, который поможет найти решение, устраивающее обе стороны. В конфликтных ситуациях важно сохранять спокойствие и уважительное отношение.

  1. Из истории дуэлей .

Из истории дуэлей в России известно, что 139-й воинский артикул, принятый в 1715 году императором Петром I, строго воспрещал дуэли между офицерами, причём казни через повешение подлежал также и погибший на дуэли, то есть официально дуэли были запрещены, а реально они регулярно проводились.

В отличие от Европы дуэли в России отличались исключительной жесткостью условий неписаных кодексов, порой дистанция между дуэлянтами колебалась от 3 до 25 шагов (чаще всего 15 шагов), встречались даже дуэли без секундантов и врачей, один на один, нередко дрались до смертельного исхода, русские дуэлянты из оружия в своем большинстве предпочитали в основном пистолеты.

В ходе этих дуэлей гибло и калечилось множество молодых и не только молодых, но и зрелых дворян, гибли не только обычные граждане, но и известные личности, такие например как Пушкин и Лермонтов. В те времена каждый дворянин должен был искусно владеть не только пистолетом, но и клинком, не редко происходило и так, что метко стрелявший подлец мог убить достойного человека.

  1. Чтение начала рассказа “ Выстрел”. Останавливаемся на характерных описаниях внешности и характера Сильвио.

Сильвио — это псевдоним героя. Автор решает не указывать его настоящее имя:

Сильвио около 35 лет:

Сильвио — отставной офицер (гусар):

Живет в бедном селе (городке) в глубинке России:

По характеру Сильвио — угрюмый человек с крутым нравом и злым языком:
Сильвио — загадочный человек с таинственной судьбой:
Сильвио — умный, опытный и проницательный человек:
Сильвио не волнует, что о нем думают другие люди:
Сильвио привык во всем быть первым:
Сильвио не бедный человек, но при этом он носит старый сюртук и всегда ходит пешком:
Жилище Сильвио представляет собой простую сельскую избу (мазанку)

Сильвио — гостеприимный хозяин. У него на обеде бывают по 10 офицеров, которых он щедро поит шампанским:

У Сильвио есть странность на счет книг. Он никогда не забирает свои книги у тех, кому их дает. Также он никогда не возвращает взятые у людей книги:

Любимое занятие Сильвио — это стрельба из пистолета:

Сильвио каждый день тренируется в стрельбе:

Сильвио — прекрасный, искусный стрелок:

Сильвио почти не играет в карты

В глубине души Сильвио — простодушный и приятный человек, но об этом знают немногие его знакомые:

Несмотря на внешнюю угрюмость, Сильвио способен привязываться к хорошим людям, как например, автор повести:

Сильвио — гордый и обидчивый человек. В течение 6 лет он таит обиду на графа и наконец мстит ему:

После истории с графом Сильвио участвует в восстаниях в Греции и погибает в сражении:

  1. Какой фрагмент поразил вас больше всего? Как писателю удается достичь максимального напряжения в описании события?

Меня очень удивила последняя фраза <<Посмотрим, так ли равнодушно примет он смерть перед свадьбой, как некогда ждал ее чершнями!>>. Во время дуэли главный герой не выстрелил в противника и, возможно, спас ему жизнь, но в последней части он как будто был не в себе. Главный герой был очень интересным человеком, и в какой-то момент можно подумать, что этот человек постоянно отыгрывается.