Գործնական քերականություն-վարժ. 27-30 29/09/23

Անարվեստ, անդեմ, անդուռ, անսիրտ, անահ, անմահ, դժգոհ, դժբախտ, դժկամ, ապարդյուն, ապաշնորհ, տկար, տհաճ, տգեղ, չտես, չկամ։

ուներ-ունենում է

չգիտեր-չի իմանում

չուներ-չի ունենում

դիմեց-դիմում է

պատասխանեց-պատասխանում է

էր-է

սկսեց-սկսում է

հավաքվում են-հավաքվում են

Արքայի դեմքը տեսնելու համար այդքան երկար ճանապարհ էր կտրել։ Մանուկները պարում էին, հետո շրջվում, ծափահարում, զվարճանում, աշխարհով մեկ էին լինում։

Լույսը բացվում է սարի հետևից դուրս է գալիս արեգակը։

Գարնան իրիկնամուտին նստած խոսում էին։

Եթե ուզում եք, որ չմահանամ, ասում է արքան գնացեք և անմահական ջուրը բերեք, որ ըմպեմ ու շարժվեմ տեղիցս։

Մարդկությունը հիմա ամեն ինչ չէ, որ իմանում է իր մոլորակի մասին: Մինչև հիմա հայտնաբերում են դամբարաններ ու քաղաքներ, գտնում են բույսերի ու կենդանիների նոտ տեսակներ:

Բրյուելի (Բելգիայի մայրաքաղաքն է) օդերևութաբանական ինստիտուտում … տագնապ

Բրյուսելի օդերևութաբանական ինստիտուտում վերջերս տագնապ հնչեցրին: Սարքերն ասում էին, որ ուր որ է պիտի ուժեղ երկրաշարժ լիներ: Մարդիկ հանկարծ իմացան, որ այդ ժամանակ ինստիտուտից հինգ կիլոմետր հեռու մի դահլիճում հոլանդական նշանավոր մի ռոք խումբ էր համերգ տալիս:

<<Սեպտեմբեր>>, <<հոկտեմբեր>>, <<նոյեմբեր>>, <<դեկտեմբեր>> ամիսների անուններն այս պահին իրականությանը չեն համապատասխանում, որովհետև նշանակում են յոթերորդ, ութերորդ, իններորդ, տասներորդ, իսկ իրականում դրանք իննից տասներկուերորդ ամիսներն են: Այդ անհամապատասխանությունն առաջացավ այն ժամանակ, երբ մարդիկ հրաժարվեցին այն օրացույցից (հռոմեական), որտեղ տարվա առաջին ամիսը մարտն էր:

Արդեն կատարված հետազոտությունները ցույց են տվել, որ նորածին երեպաները չեն սիրում ջազը և սիրով լսում են քնքու, մեղեդային երաժշտություն:

Ճապոնական մի ընկերություն ինչ-որ ժամանակ սկսելու է գրպանի հեռուստացույցների արտադրություն:

25.09.2023թ-y=kx2 (k>0)ֆունկցիան, 27.09.2023թ-y=kx2 (k<0)ֆունկցիան 29.09.2023թ-y=kx2 (k<0)ֆունկցիան

25.09.2023-29.09.2023թթ

25.09.2023թ-y=kx2 (k>0)ֆունկցիան,

Առաջադրանք 27
ա. A(2,32) x = 2 y = 8 • 22=8 • 4 = 32
B(-3,72) x = -3 y = 8 • (-3)= 8 • 9 = 72
C(2,5, 18) x = 2,5 y = 8 • 2,5= 8 • 6,25 = 50

բ. A(5,1,8) x = 5 y = 0,05 • 5= 0,05 • 25 = 1,25
B(-10,5) x = -10 y = 0,05 • (-10)= 0,05 • 100 = 5
C(-8,3,2) x = -8 y = 0,05 • (-8)= 0,05 • 64 = 3,2:

Առաջադրանք 28
ա. y = 3x2
a(-2, a)
x = -2 y = 3 • (-2)= 3 • 4 = 12
a =
y = 12

բ. y = 3x2
12 = 3x2
x= 4
x = 2
b = 2։

Առաջադրանք 29
ա. y = 0,1 x2
x ∈ (-∞, 0) ∪ (0, +∞)
y > 0

բ. y = 2
2 = 0,1x2
x= 2/0,1 = 20
x = √20

գ. x > 0,5
y = 0,1 • 0,5= 0,025
y ∈ (0,025, +∞)

դ. y > 0 x ∈ (0, +∞)
y < 0 x ∈ (-∞, 0)։

Առաջադրանք 33
ա. y = ax2
x = 1
y = 2
2 = a • 12
a=2

բ. y = ax2
x = 4
y = 8
8 = a • 42
a = 8

գ. y = ax2
x = 2
y = 8
8 = a • 22
a = 4։

27.09.2023թ-y=kx2 (k<0)ֆունկցիան

  1. բ) (-∞; 0)
    դ) (0; ∞)
  2. բ)
    x | -2 -1.5 -1 -0.5 0 0.5 1 1.5 2
    y | 2 1.125 0.5 0.125 0 0.125 0.5 1.125 2

29.09.2023թ-y=kx2 (k<0)ֆունկցիան

39 ա) Y=-3x2

y = -3x^2

y = -3(2^2)

y = -3(4)

y = -12

գ) y = -0.1x^2

y = -0.1(3^2)

y = -0.1(9)

y = -0.9

ե) y = -200x^2

y = -200(2^2)

y = -200(4)

y = -800

40

ա) y = -x^2

-x^2 > 0

x < 0

x > 0

բ) y = -x^2

y ≤ 0

-x^2 ≤ 0

x ∈ (-∞, +∞)

գ) y = -x^2

y < -1

-x^2 < -1

x^2 > 1

x > 1

x < -1

x > 1

x < -1

y = -1

դ) y=-x^2 y<=0

-x^2 ≤ 0

x ∈ (-∞, +∞)

x=0

43 ա) A(3; 90)

y = -x^2

x = 3

y = -x^2

y = -(3^2)

y = -9

(3, 90) չի պատկանում y = -x^2 ֆունկցիայի գրաֆիկին։

44) Տրված է y=-3x2 ֆունկցիան։ (t-3) կետը պատկանում է այդ ֆունկցիայի գռաֆիկին։ Գտեք t-ն։

-3t^2 = -3t^2

t-ի ցանկացած արժեք կետը (t, -3t^2) կպատկանի y = -3x^2 ֆունկցիայի գրաֆիկին։

t ցանկացած իրական թվի համար կետը (t, -3t^2) գտնվում է y = -3x^2 ֆունկցիայի գրաֆիկի վրա։

Գործնական քերականություն-վարժ. 24-26 28/09/23

Մեր Բակը

Մեր բակը շատ հոգեհարազատ է ինձ, չնայած ես այս բակում անցկացրել եմ 3 տարի, սակայն արդեն հասցրել եմ ընկերներ ձեռք բերել և նոր խաղահրապարակ այցելել։ Բակում միշտ կարող ես նկատել տարիքով մարդկանց, ովքեր նստած են լինում նստարանին և զրուցում են քաղաքականությունից և առօրյա հոգսերից։ Տոն օրերին բակը միշտ լի է լինում երեխաներով, մեծերով ովքեր խինդ ու ծիծաղ են տարածում ամեն օր։ Բակում կա խաղադաշտ որտեղ մենք ընկերներով ֆուտբոլ ենք խաղում։ Ընդհանուր առմամբ բակը հանգիստ է, ապահով, մարդիկ իրար ճանաչում են և պետք լինելու դեպքում իրար օգնում են։

Երգելիս ձայնը գլուխն է գցում։

Ձիու սիրտը պայթել էր քուռակի համար վախենալուց։

Թեյը տանելիս թափվեց։

Կենսախինդ մարդիկ վախենում են լուրջ տխուր ծանր երևալուց։

Ու Մոսկվա գնալուց առաջ մի երկու օրով ման է գալիս հարազատ վայրերում։

Մեղր լցնելիս մի կաթիլ գետին թափվեց։

Իմ նախասիրությունները

Ես մանկուց տարբեր սպորտաձևերի եմ հաճախել, այդ թվում՝ լող, թենիս, կարատե, ձյու դո, բռնցքամարտ և ի վերջո որոշեցի զբաղվել ֆուտբոլով։ Իմ սիրած ֆուտբոլիստն է Կիլիան Մբապպե։ Ես շատ եմ պարապում , աշխատում ինձ վրա, մարզվում։ Ֆուտբոլն իմ սիրած սպորտաձևն է։ ես դրական էներգիաներով եմ լցվում երբ հաճախում եմ ֆուտբոլի և հաղթանակներ եմ գրանցում։

18.09-22.09 Դաս 3, 4, 5 Ատոմների կառուցվածքը: Էլեկտրականացման բացատրությունը: Լիցքի պահպանման օրենքը։Էլեկտրական հաղորդիչներ և անհաղորդիչներ: Էլեկտրական դաշտ։

Տանը՝  Գրել էջ 14 հարցեր՝ 1-6, էջ 16 հարցեր՝ 1-5, էջ 20 հարցեր՝ 1-6։ Աշխատանքները հրապարակել անհատական բլոգներում և հղումը ուղարկել էլեկտրոնային հասցեիս։

1. Ինչ կառուցվածք ունի ատոմը՝ ըստ Ռեզերֆորդի:

Ըստ Ռեզերֆորդի ատոմը ունի բարդ կառուցվածք։ Ատոմի կենտրոնում դրական լիցքավորված միջուկն է։ Միջուկից ՝ նրա չափերից շատ ավելի մեծ հեռավորությամբ պտտվում են էլեկտրոնները։ Դրանք ձգվում են միջուկից, բայց պտտվելու հետևանքով չեն ընկնում նրա վրա, ինչպես, օրինակ, Երկիրը չի ընկնում Արեգակի վրա։

2. Ինչով են միմյանցից տարբերվում տարբեր քիմիական տարրերի ատոմները:

Տարբեր քիմիական տարրերի ատոմները սովորական վիճակում միմյանցից տարբերվում են միջուկի շուրջ առկա էլեկտրոնների թվով։

3. Որն է  տվյալ  քիմիական տարրի գլխավոր բնութագիրը:

Միջուկի լիցքը։

4. Ինչ մասնիկներ կան միջուկում:

Միջուկում կան նեյտրոններ և պրոտոններ։

5. Ինչպիսին է ջրածնի, հելիումի, , բերիլիումի ատոմների կառուցվածքը:
Ջրածինը 1 էլեկտրոն, պրոտոն և նեյտրոն
Հելիումը 2 էլեկտրոն, պրոտոն և 1 նեյտրոն
Բերիլիումը 4 էլեկտրոն, պրոտոն և 1 նեյտրոն

6. Ինչպես են առաջանում դրական իոնները, բացսական իոնները:

Ատոմի միջուկի դրական լիցքը հավասար է ատոմի բոլոր էլեկտրոնների բացասական լիցքի մոդուլին, ուստի մեկ կամ մի քանի էլեկտրոն կորցրած ատոմն չեզոք չէ, այն ունի դրական լիցք և կոչվում է դրական իոն։ Եթե ատոմին միանա մեկ կամ մի քանի էլեկտրոն, ապա ատոմը ձեռք կբերի բացասական լիցք, վերածվելով բացասական իոնի։

1. Ինչու սովորական պայմաններում մարմինը լիցք չունի
Լիցք չունի, որովհետև մարմնի էլեկտրոնների գումարային լիցքի բաձարձակ արժեքը հավասար է միջուկի լիցքին:

2. Բացատրեք հպված մարմինների էլեկտրականացման երևույթը
Էլեկտրականացման ժամանակ ատոմային միջուկներ և էլեկտրոններ չեն ստեղծվում և չեն անհետանում։ Տեղի է ունենում մի էլեկտրոնի անցում մի մարմնից մյուսը

3. Ինչու շփումով էլեկտրականացնելիս մարմինների վրա առաջանում են բացարձակ արժեքով հավասար, բայց տարանուն լիցքեր
Շփումով էլեկտրականացնելիս մարմիններից մեկը լիցքավորվում է դրական և բացասական լիցքերով

4. Ինչպես ՝ լիցքը մարմնից հաղորդվում պարկուճին, եթե մարմինը լիցքավորված է՝
ա. դրական լիցքերով
բ. բացասական լիցքերով

5. Որն է էլեկտրական լիցքի պահպանման օրենքը
Երբ մարմինների համակարգը շրջապատի հետ լիցք չի փոխանակում, այդ մարմինների լիցքերի հանրահաշվական գումարը մնում է հաստատուն։

1.Որ նյութերն են կոչվում էլեկտրականության հաղորդիչներ:
Հաղորդիչներն այն նյութերն են, որոնք փոխանցում են էլեկտրական լիցքեր։

2.Որ նյութերն են կոչվում մեկուսիչներ:
Մեկուսիչները այն նյութերն են, որոնք էլեկտրականություն չեն հաղորդում՝ որոնց միջոցով էլեկտրական լիքեր չեն փոխանցվում։

3.Բերել հաղորդիչների և մեկուսիչների օրինակներ:

Էլեկտրականության լավագույն հաղորդիչներ են մետաղները, հողը, աղերը, աղային լուծույթները, թթուները, հիմքերը, գրաֆիտը, ինչպես նաև մարդու մարմինը։Մեկուսիչներ են Էբոնիտը, ռետինը, սաթը, հախճապակին, տարբեր պլաստմասաներ, մետաքսը, կերոսին, յուղ։

4.Ինչով են տարբերվում էլեկտրականցված և չէլեկտրականցված մարմիների շրջապատող տարածությունները:

Պատ՝.  Էլեկտրականցված մարմիների շրջապատող տարածությունը  չէլեկտրականցված մարմիների շրջապատող տարածությունից տարբերվում է նրանով ,որ առաջինի շուրջը գոյություն ունի էլեկտրական դաշտ, ընդ որում որքան մոտ է էլեկտրականցված մարմնին այնքան ավելի մեծ է այդ դաշտը:

5.Ինչպես կարելի է հայտնաբերել  էլեկտրական դաշտը:
Մենք մեր զգայարաններով չենք կարող զգալ էլեկտրական դաշտի առկայությունը։ Նրա մասին կարելի է վկայել, օրինակ, շրջակա մարմինների հետ փոխազդեցության շնորհիվ։

11․09-15․09 2023թ Դաս 1,2․ Մարմինների էլեկտրականացումը, էլեկտրական լիցք: Էլեկտրացույց: Էլեկտրական լիցքի բաժանելիությունը

Տանը՝  դաս 1,2։ Պատասխանել 6-րդ էջի 1- 10 հարցերին, 10-րդ էջի 1-7 հարցերին։ Կատարել մարմինների էլեկտրականացման երևույթը ցուցադրող փորձեր։ Մեկնաբանությունները և եզրակացությունները տեղադրել անհատական բլոգներում, հղումը ուղարկել էլեկտրոնային հասցեիս։   Ֆիզիկա և աստղագիտություն 9: Հանրակրթական դպրոցի 9-րդ դասարանի դասագիրք / Է.Ղազարյան, Ա.Կիրակոսյան, Գ.Մելիքյան, Ռ.Թոսունյան, Ս.Մաիլյան, Ս.Ներսիսյան, Երևան, Էդիտ Պրինտ, 2015թ․

1․ Ձգողական ուժ, ծանրության ուժ, մագնիսական ուժ, շփման ուժ, իներցիայի ուժ

2․ Ապակե բաժակի և թղթի կտորների գրավիտացիոն փախազդեցությունը նկատելի չէ, որովհետև բաժակը լիցքավորված չէ։

3. Երբ թերթի շերտը և շփված պլասմասսայե գրիչը մոտեցնենք իրար, կտեսնենք, որ թերթի շերտը ձգվում է դեպի շփված պլասմասսայե գրիչը, այսինքն ՝ նրանց միջև գործում են ձգողության ուժեր։

4. Այս դեպքում, երբ թղթի երկու շերտերը մոտեցնենք իրար կտեսնենք, որ դրանք թեքվում են հակառակ կողմեր, նշանակում է ՝ ձողով շփված շերտերի միջև գործում են վանողության ուժեր։

5. Իրար շփելիս մարմինների միջև ծագող նոր ուժը դա լիցքն է։

6. Հույները սաթն անվանում էին <<էլեկտրոն>>, որից էլ առաջացել է <<էլեկտրականություն>> բառը։

7. Կան դրական և բացասական լիցքեր։

8. Միևնույն նշանի լիցք ունեցող մարմիններն իրար վանում են:

9. Կուլոնի օրենք՝ երկու անշարժ կետայի լիցքերի էլեկտրական փոխազդեցության ուժի մոդուլն ուղիղ համեմատական է լիցքերի մոդուլների արտադրյալին և հակադարձ համեմատական է դրանց միջև հեռավորության քառակուսուն։

10. ՄՀ-ում էլեկտրական լիցքի միավորը Կուլոնն է (1 Կլ)՝ ի պատիվ Շառլ Կուլոնի:

1. Այն հիմնված է իցքավորված մարմիների փոխազդեցությունի երևույթի վրա։

2. Դպրոցական էլեկտրացույցը շատ պարզ կառուցվածք ունի: 
Մետաղյա շրջանակին ագուցված է պլաստմասսե խցան, որի միջով մետաղյա ձող է անկացված: Ձողի ծայրին ամրացված է ալյումինե երկու թերթիկ: Շրջանակը երկու կողմից փակված է ապակիով: Եթե հպման միջոցով էլեկտրացույցի ձողը լիցքավորվի, ապա մետաղյա թերթիկները, ստանալով նույնանուն լիցքեր, կվանեն միմյանց:
Ընդ որում՝ որքան մեծ լինի էլեկտրացույցի լիցքը, այնքան մեծ կլինի վանողության ուժը և թերթիկների միմյանցից շեղման անկյունը:

3. էլեկտրաչափը էլեկտրացույցի տեսակ է, որտեղ թերթիկների փոխարեն մետաղյա ձողին ամրացված է ալյումինե սլաք։

4. Որքան մեծ է էլեկտրացույցի լիցքը, այնքան մեծ է թերթիկների բացման անկյունը։
Որքան մեծ է էլեկտրաչափի լիցքը, այնքան մեծ սլաքի շեղման անկյունը։

5.

Էլեկտրական լիցքը հաղորդելով մի մարմնից մյուսին, կարելի է լիցքը բաժանել մասերի, օրինակ՝ կիսել: Դրա համար անհրաժեշտ է 2 միատեսակ էլեկտրաչափ. մեկը՝ լիցքավորված, մյուսն՝ էլեկտրաչեզոք, ինչպես նաև  հաղորդիչ՝ մետաղյա ձող՝ էլեկտրամեկուսիչ բռնակով:

делехн.jpg

Եթե էլեկտրաչափերի գնդերը միացվեն ձողի միջոցով, ապա, ինչպես ցույց է տալիս փորձը, I էլեկտրաչափի լիցքը կբաժանվի 2 հավասար մասի. էլեկտրական լիցքի կեսը I էլեկտրաչափից կանցնի II-ին: Եթե էլեկտրաչափի գնդերը տարբեր չափեր ունենան, ապա լիցքը հավասար չի կիսվի. ավելի մեծ չափեր ունեցող գնդին կանցնի լիցքի ավելի մեծ բաժինը:

Իր վրա գտնվող մարմինների համեմատությամբ երկրագունդը հսկա է, հետևաբար, նրա հետ հպման դեպքում լիցքավորված մարմինն իր լիցքը գրեթե ամբողջությամբ կտա երկրագնդին՝ կլիցքաթափվի: Այս երևույթը կոչվում է հողակցում:

Շարունակելով փորձը՝ կարելի է լիցքաթափել II էլեկտրաչափը և հաղորդիչ ձողով միացնել I էլեկտրաչափին. կստացվի սկզբնական լիցքի քառորդ մասը: Այնուհետ կարելի է ստանալ լիցքի մեկ ութերորդ, մեկ տասնվեցերորդ և ավելի փոքր մասեր:

6. Ոչ, հնարավոր չէ։

7. 1․6×10^-16

Поступок и характер человека. Повесть Пушкина “ Пиковая дама”. 18-22 сентября

18-22 сентября

Урок  1.  “ Пиковая дама” Пушкина ( продолжение).

Продолжение работы по тексту. Сравнение деталей внешности с характерными особенностями человека. Как с этим справляется писатель? Для чего нужны описания внешности ( рассуждения).

Чтение с комментированием 2 главы.

Домашнее задание: Прочитать и уметь рассказать на  уроке  3, 4 и 5  части произведения “ Пиковая дама”. Об’ясните значение слова “ тщеславие-դատարկություն, ունայնություն”. Знакомо ли вам это состояние? Устно  поработать над вопросами:

Проблемный вопрос: осуждаете ли вы Германа? Почему?

Что значит любовь для Лизы и для Германа?

Мучали ли угрызения совести героев произведения?

Можете ли вы представить себе жизнь героев, если бы они связали свою судьбу вместе?

Почему Герман сошел с ума?

18-22 сентября

Урок  1. Поступок и характер человека. Повесть Пушкина “ Пиковая дама”.

 2.Беседа по теме:

  1. Что такое увлечения? Есть ли они у вас? Какие увлечения вы считаете опасными?
  2. Знакомство с произведением “ Пиковая дама” ( учебник), выборочное чтение с комментированием и вопросами ( вид деятельности: аудирование- чтение- говорение).

Увлечение — чувство влюбленности, повышенного интереса по отношению к какому либо человеку или делу. Мое увлечения — футбол, и для меня это неопасное хобби, это спорт, и это здоровое хобби. Я думаю, что увлечения опасно, если вы к нему сильно пристрастились и лишаете себя повседневных занятий.

“ Пиковая дама”.

Речь идет о человеке по имени Герман, который хочет выиграть деньги в азартные игры. Он узнает о секретном карточном трюке от старухи по имени графиня Анна. Она говорит, что секрет в знании трех выигрышных карт. Германн становится одержим идеей узнать эту тайну.

Он пытается выведать секрет у графини, но она отказывается. Он даже пугает ее, чтобы получить информацию. Наконец она раскрывает ему секрет, но это странно. Она говорит, что ему нужно знать магическое число и Пиковую даму.

Германн идет в игорный дом и использует секрет. Сначала он выигрывает много денег. Но потом все идет не так. Он видит в Пиковой даме призрак и теряет все свои деньги.

История о том, как жадность и одержимость могут привести к плохим последствиям. Жажда денег заставляет Германа совершать плохие поступки, и он расплачивается за это. Это предостерегающая история об опасности слишком многого хотеть и не удовлетворяться тем, что имеешь.

Проблемный вопрос: осуждаете ли вы Германа? Почему?

Конечно осуждаю Германа, потому что он был нечестным человеком. Как говориться в повести: деньги – вот что жаждала его душа. 

Что значит любовь для Лизы и для Германа?

Думаю для Лизы любовь означает что-то сказочное, красивое. Она первый раз искренно полюбила и ее обманули. Если она раньше думала, что любовь это что-то красивое чувство, после этого она думает, что искренней любви нет, ну мне так кажется. Что касается Германа, думаю, что он вообще не знал, что такое любовь. Он встретился с Лизей только для своего выгода.

Мучали ли угрызения совести героев произведения?

Лизе конечно мучали угрызения совести, потому что она себе винила в то, что Германа верил и позволил войти в дом Графини. А вот Герман вообще не думал об этом, он только о тайне и думал.

Можете ли вы представить себе жизнь героев, если бы они связали свою судьбу вместе?

Если бы они были вместе то Лиза бы не была счастлива, потому что Герман ее не любил и все время думал о денег и совместная жизнь Лизы и Германа не была бы честной и крепкой.

Почему Герман сошел с ума?

Я думаю он сошел с ума от мысли, что он делал все, чтобы узнать тайну, разбогатеть и вдруг все пошло не так. Он и после смерти Графини немного не был в уме и все это, когда было он уже сошел с ума.

Գործնական քերականություն-վարժ. 20-30 26/06/23

Յոթանասուն միլիոն տարվա-եզակի

տասը ամիս-եզակի

երեսուն-երեսունհինգ-եզակի

Երեքը դարձավ-եզակի

Հիսուներկու շենք-եզակի

տասներեքը կառուցվել է-հոգնակի

Տասներկու օր-եզակի

չորս ծառ-եզակի

Յոթանասուն լեզվով-եզակի

  • ով երբ կարող է ասել ՙես՚:

ՙես՚ կարող է ասել այն անձը, երբ տվյալ խոսակցություն մեջ ինքը նկարագրում է իրեն, կամ իրեն վերաբերում է ինչ որ գործողություն:

  • Ով ում է ասում ՙդու՚

ՙդու՚, կամ ՙդուք՚ կարող է ասել այն անձը, որը տվյալ խոսակցության մեջ նա նկարագրում է կամ դիմում է իր ղրուցակցին:

  • Ում մասին են ասում ՙնա՚:

ՙնա՚ կարող է ասել այն անձը, որը տվյալ խոսակցության մեջ նկարագրում է երրորդ անդամին, ով չի մասնակցում խոսակցությանը:

Ժամանակին մի վարժապետ կաար: Վարժապետը շատ էր սիրում, որ մարդիկ իրեն մեծարեն: Մի վարժապետ իրեն մեծարելու հատուկ ծեսեր էր մշակել սաների համար: Օրինակ՝ երբ փոշոտում էր, երեխաները ոտքի էին ելնում ու, ամեն վանկի վրա ծափ զարկելով, միաբերան վանկարկում:

— Ա-ռող-ջու-թյուն, վար-ժա-պետ…

Վարժապետը երեխաներին քաղաքից դուրս էր տարել: Խարախալ ջրհոր գթան: Մի անգամ այս վարժապետը պարանը փաթաթեց մեջքին ու իջավ ջրհորը, որ ծարավ երեխաների համար ջուր հանի: Պարանն էլ երեխաներն էին բռնել: Պարանի ծայրն աստիճանաբար բաց էին թողնում: Շուտով ջրհորի սառն օդն ու պատերի թացությունը վարժապետիքիթը մտան: Երեխաները տեղնուտեղը բաց թողեցին պարանն ու միաբերան վանկարկեցին.

— Ա-ռող-ջու-թյուն վար-ժա-պետ…

Վարժապետը չհասցրեց շնորհակալություն հայտնել:

Դաս 1  (11.09-15.09) Կենդանի օրգանիզմի բաղադրություն,  օրգանական, անօրգանական նյութեր,  հիդրոֆիլ և հիդրոֆոբ նյութ:


Կենդանի օրգանիզմները՝ ամենապարզ միաբջիջ օրգանիզմներից մինչև բարդ բազմաբջիջ էակներ, ունեն կառուցվածքային և գործառական ուշագրավ բազմազանություն։ Այս բազմազանությունը առաջանում է տարբեր բաղադրիչների բարդ փոխազդեցությունից իրենց բջջային և արտաբջջային միջավայրերում: Այս նախագիծը ուսումնասիրում է կենդանի օրգանիզմների կազմը՝ կենտրոնանալով օրգանական և անօրգանական նյութերի, ինչպես նաև հիդրոֆիլ և հիդրոֆոբ մոլեկուլների առկայության և նշանակության վրա։

Օրգանական նյութեր.

Ածխաջրեր. Այս էական օրգանական միացությունները, ներառյալ շաքարներն ու օսլան, ծառայում են որպես էներգիայի առաջնային աղբյուր և կառուցվածքային աջակցություն բջիջներում:

Սպիտակուցներ. ամինաթթուներից բաղկացած սպիտակուցները կյանքի հիմնական ուժերն են, որոնք մասնակցում են բջջային գրեթե բոլոր գործընթացներին՝ ֆերմենտների կատալիզից մինչև իմունային պատասխան և բջիջների կառուցվածք:

Լիպիդներ: Լիպիդները, ինչպիսիք են ճարպերը և ֆոսֆոլիպիդները, նպաստում են էներգիայի պահպանմանը, մեկուսացմանը և կազմում են բջջային թաղանթների հիմնական կառուցվածքային բաղադրիչները:

Նուկլեինաթթուներ. ԴՆԹ-ն և ՌՆԹ-ն կրում են գենետիկական տեղեկատվությունը, որն անհրաժեշտ է բջիջների գործունեության և ժառանգականության համար՝ հնարավորություն տալով փոխանցել հատկությունները մի սերունդից մյուսը:

Անօրգանական նյութեր.

Ջուր. Համընդհանուր լուծիչը՝ ջուրը, անփոխարինելի է կյանքի համար: Այն մասնակցում է տարբեր քիմիական ռեակցիաներին, պահպանում է ջերմաստիճանը և հեշտացնում է սննդանյութերի տեղափոխումը օրգանիզմների ներսում:

Հանքանյութեր. Անօրգանական իոնները, ինչպիսիք են կալցիումը, կալիումը և երկաթը, կարևոր դեր են խաղում ֆերմենտների ակտիվացման, նյարդերի փոխանցման և pH հավասարակշռության պահպանման գործում:

Հիդրոֆիլ և հիդրոֆոբ նյութեր.

Հիդրոֆիլ մոլեկուլներ. այս մոլեկուլները, ինչպես շաքարներն ու ամինաթթուները, հեշտությամբ փոխազդում են ջրի հետ իրենց բևեռային բնույթի պատճառով: Նրանք լուծվում են ջրի մեջ և կարևոր նշանակություն ունեն նյութափոխանակության ռեակցիաների և փոխադրման գործընթացների համար:

Հիդրոֆոբ մոլեկուլներ. Լիպիդները, ներառյալ ճարպերը և որոշ սպիտակուցներ, հիդրոֆոբ են և հակված են վանել ջուրը: Նրանք կազմում են բջջային թաղանթների լիպիդային երկշերտը, ստեղծելով խցիկներ բջիջների ներսում և պաշտպանելով դրանք շրջակա ջրային միջավայրից:


Կենդանի օրգանիզմները բարդության և կազմակերպվածության հրաշքներ են, որոնց բաղադրությունը ձևավորվում է օրգանական և անօրգանական նյութերի, ինչպես նաև հիդրոֆիլ և հիդրոֆոբ մոլեկուլների նուրբ հավասարակշռությամբ: Այս հավասարակշռությունը հիմնարար է կյանքի կենսունակության և ֆունկցիոնալության համար՝ հնարավորություն տալով օրգանիզմներին իրականացնել այնպիսի կարևոր գործընթացներ, ինչպիսիք են նյութափոխանակությունը, աճը և վերարտադրությունը: Այս բարդ կազմի ըմբռնումը շատ կարևոր է Երկրի վրա կյանքի գեղեցկությունն ու բարդությունը գնահատելու համար, ինչպես նաև կենսաբանական հետազոտությունների և բժշկական առաջընթացների հիմքը:

Is shopping an illness or a therapy? Debate-26/09/23

Shopping can be viewed as both an illness and a therapy, depending on one’s perspective and behavior. For some, excessive shopping can become a harmful addiction, leading to financial troubles and emotional distress, making it akin to an illness. On the other hand, controlled and mindful shopping can serve as a form of therapy, providing temporary stress relief and boosting mood. It can also fulfill practical needs.